وزیر مخابرات افغانستان: جز در ۴ مورد فیلتر نداریم

آقای وزیر، افغانستان در سال‌های گذشته چه پیشرفت‌هایی در زمینه فناوری داشته است؟
ما در ده دوازده سال اخیر در بخش فناوری اطلاعات و مخابرات پیشرفت بسیار خوبی داشته‌ایم. در کشور چیزی موجود نبود و ما از صفر آغاز کردیم. هموطنان ما به خاطر یک ارتباط تلفنی به ممالک همسایه می‌رفتند. لیکن امروز سیستم خدمات موبایل تقریبا ۹۰% نفوس کشور را تحث پوشش خود آورده است و در کشور حدود ۲۱ میلیون تلفن همراه وجود دارد.

در بخش فناوری اطلاعات ما ۵ شرکت بزرگ مخابراتی و در حدود ۴۰-۵۰ شرکت خدمات اینترنتی داریم که جمعا ۲.۱ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کرده‌اند.در بخش خدمات اینترنتی هم شبکه فیبرنوری را در تعداد زیادی از ولایات کشور وصل کرده‌ایم و حالا افغانستان از این طریق به کشورهای همسایه یعنی ایران، تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان و پاکستان وصل است. فعلا در حدود دو میلیون از هموطنان ما از خدمات اینترنت استفاده می‌کنند.

نتیجه سرمایه‌گذاری‌ها و ایجاد این زیرساخت‌ها تا کنون چه بوده؟
قبلا هزینه یک مگابایت داده، از طریق ماهواره برای ما حدوداً ۵ هزار دلار بود. حالا این قیمت پایین آمده و به ماهانه ۳۵ دلار رسیده است. اکنون می‌توانیم اینترنت پرسرعت را با قیمت مناسب به مردم خود برسانیم.

اشاره کردید به تعداد بالای تلفن‌های همراه. وضعیت اینترنت پرسرعت همراه چطور است؟
ما دو سال قبل فناوری نسل سوم یا 3G  را آوردیم. به چهار شرکت جواز 3G دادیم و حالا در ۱۶ ولایت این خدمات فعال است.

پروژه فیبر نوری قرار بود که در دو سال به پایان برسد. چه مشکلاتی پیش روی شما بود که باعث شد این زمان طولانی‌تر شود؟
توسعه فیبر نوری ما قرار بود در سه مرحله باشد. همان‌طور که شما گفتید مرحله اول که مرحله بسیار بزرگی بود، در دو سال تکمیل می‌شد. متاسفانه یک بخشی از آن امروز هم تکمیل نشده که به خاطر مشکلات امنیتی به ویژه در بخشی از مناطق جنوبی کشور است. اما حتی در مناطقی که ناامن هم بوده، در آینده نزدیک به بهره‌برداری می‌رسد.

چشم‌اندازی که در حوزه فناوری اطلاعات برای افغانستان دارید چیست؟
دیدگاه ما این است که کشور خود را به یک جامعه اطلاعاتی تبدیل کنیم. همه خدمات موبایل و اینترنت، برای همه هموطنان ما، در هر گوشه کشور باید مهیا شود. تمام اقداماتی هم که می‌کنیم، چه درباره فیبر نوری و نسل سوم شبکه تلفن همراه یا در آینده، نسل چهارم آن هم، به همین منظور است. اخیراً ماهواره هم خریداری کرده‌ایم. دسترسی به قسمت‌هایی از کشور از راه زمینی ممکن نیست، به همین خاطر می‌خواهیم از ماهواره استفاده کنیم تا مردم آن ولایات هم از اینترنت استفاده کنند.

به نظر شما دسترسی همگان به اینترنت و فناوری اطلاعات چه کمکی به افغانستان می‌کند؟
همانطور که می‌دانید فناوری اطلاعات در پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی یک کشور نقش زیادی دارد. چون افغانستان یک مملکت عقب‌مانده است، می‌خواهیم با استفاده از فناوری اطلاعات، رشد اقتصادی را سرعت ببخشیم. می‌خواهیم برای جوانان ما این امکان فراهم شود تا با استفاده از فناوری به معلومات و اطلاعات، دسترسی بیشتری داشته باشند و خصوصا دانشجویان بتوانند سطح علمی خود را با استفاده از فناوری اطلاعاتی بالا ببرند.

از امنیت ولایات صحبت کرده‌اید و برنامه‌هایی برای حکومت الکترونیکی دارید. برای امنیت داده‌های دولتی و حریم شخصی مردم چه فکری کرده‌اید؟
این موضوع بسیار مهمی است و ما بسیار به آن توجه داریم. وزارت ما با دیگر وزارتخانه‌های افغانستان همکاری می‌کند تا یک راهکار ملی برای امنیت اطلاعات داشته باشیم. این راهکار فعلی ماست و تمام اطلاعات در یک مرکز اطلاعات ملی که در وزارت مخابرات قرار دارد، ذخیره می‌شود. ما تمام تدابیر لازم را از لحاظ فنی در نظر گرفته‌ایم که این اطلاعات مصون باشند.

درباره فیلترینگ چه فکر می‌کنید و خط قرمزهای شما کجاست؟
یکی از دستاوردهای بسیار بزرگ حکومت در ده سال گذشته، آزادی بیان است و این را ما در بخش فناوری اطلاعات هم بسیار ارج می‌نهیم. می‌توانم بگویم که به جز در چهار مورد خاص که سیاست حکومت است، فیلترینگ تا به حال صورت نگرفته: پورنوگرافی، قمار، فروش سلاح و فروش مواد مخدر. در این عرصه‌ها فیلترینگ صورت می‌گیرد و غیر از آن مطلقا آزادی است و هیچ فیلترینگی نیست. این فیلترینگ از طرف جامعه هم قبول شده و ما تا به حال یک عکس‌العمل منفی هم در این مورد ندیده‌ایم.